هوش مصنوعی بازتولید هوش انسانی را ممکن می‌کند

به گزارش خبرگزاری آنا، سعیدرضا عاملی با اشاره به ماهیت الگوریتمی ذهن انسان تأکید کرد: «ذهن ما ذاتاً الگوریتمی است و هوش مصنوعی توانایی بازتولید این الگوریتم‌ها را دارد. همان‌طور که پرواز پرندگان الهام‌بخش اختراع هواپیما شد، هوش مصنوعی با کالبدشکافی توانایی‌های ذهن انسان تلاش می‌کند آن‌ها را به یک نظام فناوری تبدیل کند که قادر باشد مسیر حل مسائل را دنبال کند..

رئیس گروه مطالعات جهان فرهنگستان علوم افزود: هوش مصنوعی در درجه اول ظرفیت داده‌ای دارد. فناوری‌هایی مانند اینترنت اشیاء و ریزتراشه‌های الکترونیک، امکان اتصال داده‌ها، اشیا، فرآیندها و انسان‌ها به یکدیگر را فراهم می‌کنند و این اتصال، قدرتی بالقوه ایجاد می‌کند. مغز انسان دارای ۸۶ میلیارد نورون و نزدیک به یک تریلیون سیناپس است که ارتباطات پیچیده‌ای را ایجاد می‌کند. هوش مصنوعی نیز تلاش می‌کند برخی از این قابلیت‌ها را بازتولید کند.

وی با بررسی تفاوت هوش انسانی و هوش مصنوعی گفت: هوش انسانی پنج مولفه اصلی دارد: توانایی آموختن و بهره‌گیری از تجربه، توانایی تفکر و استدلال به شیوه انتزاعی، قابلیت انطباق با نوسانات جهانی، توانایی برانگیختن خویش برای انجام سریع فعالیت‌ها و ظرفیت ادراکی و احساسی که منجر به فهم چندلایه پدیده‌ها می‌شود. هوش مصنوعی عمومی، برخلاف تصور رایج، هنوز قادر به درک هیجان و تعقل انسانی نیست و بیشتر در سطح تفکر و پردازش داده عمل می‌کند.

وی تأکید کرد: هوش مصنوعی با تکیه بر داده‌های فعال قادر به بازتولید عملکردهای انسان است، اما جامعیت و توانایی‌های کلی انسان را ندارد و به همین دلیل خطاپذیری آن بسیار بالاست. با این حال، روند پیشرفت هوش مصنوعی نشان می‌دهد که این فناوری در مسیر توسعه توانایی‌های گسترده‌تر حرکت می‌کند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به نقش فلسفه در درک هوش مصنوعی، بیان داشت: فلسفه به دنبال فهم حقیقت و واقعیت پدیده‌هاست؛ چه در جهان فیزیکی و چه در جهان متافیزیکی. فلسفه به ما کمک می‌کند تا فناوری را به‌طور جامع دریافت کنیم و گذار از هوش مصنوعی نمادین به رویکردهای ارتباط‌گرا، همگرایی با اصول زیست‌شناختی هوش طبیعی را نشان می‌دهد.

دکتر عاملی با اشاره به تفاوت رویکردهای فلسفی برای تحلیل هوش مصنوعی گفت: فلسفه قاره‌ای که به دنبال درک کلیت هستی و پاسخ به پرسش‌های بزرگ است و تحلیل‌های آن تلاش می‌کند ماهیت کلی پدیده‌ها را درک کند. فلسفه تحلیلی که با تمرکز بر زبان و محاسبات، پدیده‌ها را از منظر کاربردی بررسی می‌کند و ارتباطات دقیق بین داده‌ها و نتایج را می‌سنجد و فلسفه صدرایی که بر مبنای اصالت وجود، وحدت وجود و حرکت جوهری، بنیان‌های هستی‌شناختی را برای درک هوش و توانایی‌های آن فراهم می‌کند.

وی توضیح داد: این سه نگاه فلسفی می‌توانند مکمل یکدیگر باشند. فلسفه قاره‌ای برای درک کلیت هوش مصنوعی و فلسفه تحلیلی برای درک زبان و محاسبات آن ضروری است و فلسفه صدرایی نیز بنیان هستی‌شناسی این توانایی‌ها را توضیح می‌دهد.

حجت الاسلام دکتر عاملی با اشاره به بازتابی بودن هوش مصنوعی گفت: هوش مصنوعی تلاش می‌کند ظرفیت‌های هوش انسانی را بازتولید کند و از نظر فناوری، یگانگی و الگوریتم مرکزی و غیرمرکزی را با هم جمع می‌کند تا یک پیکره بزرگ و یکپارچه ایجاد کند. این ویژگی، هوش مصنوعی را قادر می‌سازد تا عملکردهایی شبیه انسان داشته باشد، اما هنوز به توانایی‌های جامع انسانی دست نیافته است.

وی درباره جنبه اخلاقی هوش مصنوعی تأکید کرد: «هوش مصنوعی می‌تواند ابزار تسهیل زندگی یا ابزار تخریب باشد. این فناوری باید به فضایل الهی و تعالی انسان هدایت شود تا در خدمت انسان قرار گیرد. اگر رها شود، ممکن است منشا مشکلاتی مانند از خودبیگانگی شود. هوش مصنوعی جدای از انسان طبیعی نیست؛ همان‌طور که انسان می‌تواند سالم یا درنده‌خو باشد، هوش مصنوعی نیز قابلیت بهره‌وری مثبت یا منفی دارد.

دکتر عاملی در پایان سخنان خود گفت: ضروری است هوش مصنوعی در مسیر تعالی انسان، اخلاق و فضیلت هدایت شود تا آزادگی، حریت و رشد انسانی را تقویت کند. هوشی که آزادگی انسان را محدود کند یا به استیلا و سلطه تبدیل شود، نمی‌تواند در خدمت انسان قرار گیرد و ممکن است آسیب‌زا باشد.